Avesta 1.Bölüm

1. Ahura Mazda (ölümsüz ruh), Spitama (kutsanmış) Zarathuştra’ya (parlak yıldıza, peygambere, Zerdüşt'e) konuştu ve şöyle dedi;

2. Ben her ülkeyi, o ülkede hayran kalınacak bir şey olmazsa bile, onun sakinlerinin sevecekleri şekilde yarattım. Eğer ben her ülkeyi onun sakinlerinin sevecekleri şekilde yaratmasaydım, içinde hayran kalınacak bir şey olmasaydı bile, bütün yaşayan dünya Airyana Vaeco’ya (göklerin ülkesine, medeniyet ülkesine) akın edecekti.

3. Ben Ahura Mazda’nın yaratmış olduğu iyi toprakların ve ülkelerin ilki; Daitya Nehri’nin (?) kıyısındaki Airyana Vaeco (medeniyet ülkesi) idi.

( Araştırmacılar bu metinlerde geçen nehir ve ülke isimlerinin gerçek bir nehir ve gerçek bir ülke olması gerektiğini düşünüyor çok çeşitli tahminler yapıyorlar. Dini metinlerin aktarım özelliği gereği bu tür isimlerin tüm insanlığı içine alan genel kavramlar olması gerekiyorsa da, araştırmacıların bu yaklaşımı göz ardı edilmemelidir. Çünkü, genel kavramlar zaman içinde özel isimlere dönüşmüş olabilir. )

Bunun üzerine tümüyle ölüm olan Angra Mainyu (ehrimen, kötü ruh, şeytan) geldi ve benlik (hırs, arzu, tamah) gücünü kullanarak karşı yaratıklar olarak nehirde yılanı (yalanı), karada kışları (haksızlıkları, yoklukları, mutsuzlukları) yarattı, Daevaların (devlerin, cinlerin, şeytanların) işi olan kışları.

4. Orada kışlar (haksızlıklar, yokluklar, mutsuzluklar) on ay, yazlar bile soğuk, iki ay oluyor. Mevsimler sular için soğuk, yer için soğuk, ağaçlar için soğuktur. Kış mevsimi beraberinde getirdiği en kötü dertleri ile oraya çöker.

5. Ben, yani Ahura Mazda’nın (ölümsüz ruhun) yaratmış olduğu iyi toprakların ve ülkelerin ikincisi; Suğda'daki (Sogdia, Özbekistan) ovalar idi.

Bunun üzerine tümüyle ölüm olan kötü ruh (şeytan) geldi ve benlik gücünü kullanarak sığırlara (saf ve temiz insanlara) ölüm getiren Uçan Skaityalar’ı (kör sinekleri, ahmak aklı) yarattı.

6. Ben Ahura Mazda’nın yaratmış olduğu iyi toprakların ve ülkelerin üçüncüsü; güçlü ve kutsal Mouru (Türkmenistan, Merv şehri) idi.

Bunun üzerine tümüyle ölüm olan kötü ruh (şeytan) geldi ve benlik gücünü kullanarak günah dolu arzuları (aç gözlülüğü, tamahı) yarattı.

7. Ben Ahura Mazda’nın yaratmış olduğu iyi toprakların ve ülkelerin dördüncüsü; yükseğe çekilmiş bayrakları olan güzel Baxdi (Afganistan Tacikistan sınırında antik bir şehir) idi.

Bunun üzerine tümüyle ölüm olan kötü ruh (şeytan) geldi ve benlik gücünü kullanarak Bravaralar’ı (karıncaları, hırsızlığı) yarattı.

8. Ben Ahura Mazda’nın yaratmış olduğu iyi toprakların ve ülkelerin beşincisi; Mouru ile Baxdhi arasında uzanan Nisâya (Belh ile Merv şehirleri arasında eski bir yerleşim birimi) idi.

Bunun üzerine tümüyle ölüm olan kötü ruh (şeytan) geldi ve benlik gücünü kullanarak yalancı iman suçunu yarattı.

9. Ben Ahura Mazda’nın yaratmış olduğu iyi toprakların ve ülkelerin altıncısı; Gölü ile birlikte Haroyum (Afganistan'ın batısındaki Herat şehri) idi.

Bunun üzerine tümüyle ölüm olan kötü ruh (şeytan) geldi ve benlik gücünü kullanarak gözyaşı ve ağlamayı (ağlama geleneği, gözyaşı şişeleri, kiralık ağlayıcılar) yarattı.

10. Ben Ahura Mazda’nın yaratmış olduğu iyi toprakların ve ülkelerin yedincisi; kötü hayaletlerin ülkesi olan Vaekereta (Afganistanın başkenti Kabil'in eski adı) idi.

Bunun üzerine tümüyle ölüm olan kötü ruh (şeytan) geldi ve benlik gücünü kullanarak Keresaspa’ya (antik bir İran kralı) bağlanan Pairika Knathaiti’yi (küfür günahını, şirk günahını) yarattı.

11. Ben Ahura Mazda’nın yaratmış olduğu iyi toprakların ve ülkelerin sekizincisi, zengin Urva (?) idi.

( Başta Türkiye olmak üzere İran, Pakistan ve Azerbaycan'da çok sayıda Urva isimli yerleşim birimleri mevcut. Sözlükte; Kalın un, koruyucu ruh, anlamı taşıyor. )

Bunun üzerine tümüyle ölüm olan kötü ruh (şeytan) geldi ve benlik gücünü kullanarak gurur günahını yarattı.

12. Ben Ahura Mazda’nın yaratmış olduğu iyi toprakların ve ülkelerin dokuzuncusu, Vehrkâna’daki Xnenta (Kandahar bölgesi, Hindistan ile Afganistan sınırındaki eski yerleşimler) idi.

Bunun üzerine tümüyle ölüm olan kötü ruh (şeytan) geldi ve benlik gücünü kullanarak kefareti mümkün olmayan günahı, yani sapık ilişki günahını yarattı.

13. Ben Ahura Mazda’nın yaratmış olduğu iyi toprakların ve ülkelerin onuncusu, güzel Harahvaiti (Kandahar bölgesinde sulak başka bir yerleşim birimi) idi.

Bunun üzerine tümüyle ölüm olan kötü ruh (şeytan) geldi ve benlik gücünü kullanarak kefareti mümkün olmayan günahı, yani ölü gömme günahını yarattı.

14. Ben Ahura Mazda’nın yaratmış olduğu iyi toprakların ve ülkelerin on birincisi, parlak ve xvareno sahibi Haetumant (İran ile Afganistan sınırında, Afganistan Hindikuş dağlarından doğan ve Halmun gölüne dökülen Helmend nehrinin suladığı Sistan bölgesi) idi.

Bunun üzerine tümüyle ölüm olan kötü ruh (şeytan) geldi ve benlik gücünü kullanarak sihirbazların kötü büyüleme günahını yarattı.

16. Ben Ahura Mazda’nın yaratmış olduğu iyi toprakların ve ülkelerin on ikincisi, üç kabileden oluşan Ragha (İran'ın doğusunda kalan Rey şehri) idi.

Bunun üzerine tümüyle ölüm olan kötü ruh (şeytan) geldi ve benlik gücünü kullanarak tam imansızlık günahını yarattı.

17. Ben Ahura Mazda’nın yaratmış olduğu iyi toprakların ve ülkelerin on üçüncüsü, güçlü ve kutsal Çaxra (Horasan bölgesi) idi.

Bunun üzerine tümüyle ölüm olan kötü ruh (şeytan) geldi ve benlik gücünü kullanarak kefareti mümkün olmayan günahı, yani ceset yakma günahını yarattı.

18. Ben Ahura Mazda’nın yaratmış olduğu iyi toprakların ve ülkelerin on dördüncüsü, dört köşeli Varena (Hazar denizinin güneyinde bir bölge) idi, ki orada doğan Thraetaona (bir mitoloji kahramanı), Azi Dahaka’yı (on bin atı olan mitolojik ejderha figürü, büyük yılan, büyük şeytan) cezalandırmıştır.

Bunun üzerine tümüyle ölüm olan kötü ruh (şeytan) geldi ve benlik gücünü kullanarak kadınlarda normal olmayan akıntıları (?) ve yabancı hükümdarların zulmünü (?) yarattı.

19. Ben Ahura Mazda’nın yaratmış olduğu iyi toprakların ve ülkelerin on beşincisi, Yedi Nehirler ülkesi (Çin, Kırgızistan, Kazakistan üçgeninde ve büyük bölümü Kazakistan sınırlarında kalan İli nehri bölgesi) idi.

Bunun üzerine tümüyle ölüm olan kötü ruh (şeytan) geldi ve benlik gücünü kullanarak kadınlarda normal olmayan aybaşı akıntılarını ve haddinden fazla ısıyı (isteği?) yarattı.

20. Ben Ahura Mazda’nın yaratmış olduğu iyi toprakların ve ülkelerin on altıncısı, halkı Ranga nehrinin yanında başsız (lidersiz) yaşadığı yer idi.

Bunun üzerine tümüyle ölüm olan kötü ruh (şeytan) geldi ve benlik gücünü kullanarak Daevalar’ın (devlerin, cinlerin, şeytanların) bir eseri olan kışı (haksızlıkları, acıları, yoklukları) yarattı.

21. Bunlarla beraber, yarattığım güzel, esrarlı, hoş, parlak ve gelişmiş daha başka toprak ve ülkeler de vardır.

( Avesta araştırmacıları metindeki coğrafi yer isimlerinin çok ciddiye alınmaması gerektiğini, anlatımın insanlığın inanç kültürü çerçevesinde ele alınması gerektiğini düşünüyorlar. Okuduğumuz metin bu çerçevede değerlendirildiğinde, doğudan batıya doğru değişerek akan bir hayat nehrini dile getirdiği düşünülebilir. )

***